Een eigen leven
Experimentele theatermakers aan het eind van de 20e eeuw reageerden op de komst van nieuwe media (televisie, video, computers, internet) met veel innovaties in de manier waarop ze voorstellingen maakten, en door werken te maken over de impact van die technologieën.
In de jaren 1960 en 1970 (decennia van grote artistieke, sociale en politieke omwentelingen en veranderingen) gingen telecommunicatie en mediatechnologie snel vooruit. Televisie, video en vroege computerapparatuur werden toegankelijker en creëerden een klimaat voor kunstenaars om deze 'dode' technologie en gegevens om te zetten in iets levends. De impact van deze nieuwe technologieën was zowel bevrijdend als overweldigend.
Tussen 1975 en 1977 creëerden kunstenaars Kit Galloway en Sherrie Rabinowitz een reeks projecten onder de noemer "Esthetic Research in Telecommunications", waarbij ze probeerden te onderzoeken hoe de nieuwe technologieën konden worden gebruikt om tele-samenwerkingskunst te creëren. "A Space with No Geographical Boundaries belichaamde dit nieuwe tijdperk van satelliettelecommunicatie door verschillende uitvoerende kunstenaars van verschillende geografische locaties in staat te stellen op te treden, te communiceren en te verschijnen alsof zij dezelfde fysieke ruimte innamen. De kunstenaars onderzochten de transmissievertragingen via langeafstandsnetwerken en voerden verschillende telesamenwerkende dans-, muziek- en performancescores uit. Ze bepaalden welke traditionele genres konden worden ondersteund, terwijl ze nieuwe genres verkenden die inherent zijn aan deze nieuwe manieren van het in-de-wereld-zijn. Er werd gedacht dat door de integratie van multimediale telesamenwerkingstechnologieën met de cultureel diverse creatieve gemeenschappen in Los Angeles een krachtige nieuwe context voor culturele uitwisseling zou ontstaan. Dit zou een creatief gesprek tussen mensen mogelijk maken, zelfs als ze niet dezelfde taal spreken.
De productie "LSD...Just the High Points" van de Wooster Group uit 1984, gebaseerd op Arthur Millers "The Crucible", plaatste meerdere televisieschermen op het podium. Hierop werden vooraf opgenomen videosequenties en live beelden van camera's op het podium getoond, met close-up beelden van de acteurs, point-of-view lopen, enz. Delen van de tekst van "The Crucible" werden overgeslagen door "terugspoelen" en "vooruitspoelen" op de schermen. Er kon een dialoog plaatsvinden tussen een acteur op het toneel en een acteur op het scherm. "LSD...Just the High Points was in vele opzichten vernieuwend, maar wellicht was de vaststelling dat mediabeelden op het toneel volledig geïntegreerd konden worden in de dramaturgie, in plaats van iets contextueels te zijn als achtergrond of omgeving cruciaal.
Troika Ranch is een dans/theater/media (de trojka) gezelschap opgericht door Dawn Stoppiello en Mark Coniglio. Zij streven ernaar om werk te produceren dat waarde hecht aan live interactie tussen kijker en bekekene, performer en beeld, beweging en geluid, mensen en technologie. De werken kunnen worden gepresenteerd als performances, installaties of in draagbare formaten, gebruikmakend van hedendaagse technologieën en innovaties. Net als Galloway en Rabinowitz hebben zij genetwerkte performances gecreëerd waarbij zij gebruik maakten van online netwerken om een performance op afstand te leveren, bekend als 'telepresence'. Hun productie Tactile Diaries uit 1990 onderzocht de manieren waarop we elkaar aanraken: emotioneel, fysiek en virtueel. Het stuk werd tegelijkertijd uitgevoerd in The Electronic Cafe in Los Angeles en de NYU Television Studios in New York City, waarbij de beelden tussen elke locatie geleidelijk via gewone telefoonlijnen werden doorgegeven. In 1996, slechts 5 jaar nadat het world wide web voor het publiek toegankelijk was gemaakt, creëerde Troika Ranch Yearbody. Dit was een dansstuk dat een jaar duurde en waarbij elke dag een beeld van een danser op een website werd geplaatst, waarna aan het eind van het jaar een animatie van de dans werd gemaakt.
Troika Ranch ontwikkelde in 1989 MidiDancer. Een systeem met acht buigsensoren op de elleboog, pols, heup en knie van een danser, die draadloos gegevens over de buiging en strekking van de gewrichten van de danser naar een computer sturen. Deze gegevens werden gebruikt in verschillende voorstellingen, waaronder In Plane, een duet voor een danseres en haar videobeeldrepresentatie. Met MidiDancer kon de performer het genereren van muziek, het oproepen van videobeelden, de theatrale belichting en de bewegingen van een robotisch gestuurde videoprojector regelen. Coniglio creëerde ook de software Isadora om het integreren van digitale technologieën en multimedia in performances gemakkelijk toegankelijk te maken voor andere kunstenaars. De software wordt nu op grote schaal gebruikt door performancemakers die rijke media en interactie in hun werk willen gebruiken. De creatie van op maat gemaakte technologieën is niet alleen kenmerkend voor Troika Ranch, maar ook voor veel experimentele en avant-garde performance-kunstgroepen, met name op het gebied van dans. Veel kunstenaars voorzien niet alleen in specifieke behoeften waarin commerciële producten niet voorzien, maar zien de creatie van de technologieën die zij gebruiken ook als een integraal onderdeel van het creatieve proces. Hun werk gaat vaak over de technologie, onze relatie ermee en de sociale, culturele en politieke impact ervan.
In de laatste decennia van de 20e eeuw, met de groeiende beschikbaarheid en mogelijkheden van verschillende soorten mediatechnologie, hebben performers op allerlei manieren geëxperimenteerd met het gebruik van media op het podium. De podiumkunsten werden een manier om de mogelijkheden en beperkingen van verschillende technologieën te onderzoeken en zo nieuwe contexten voor kunst te creëren. Voorbeelden hiervan zijn: de opkomst van telesamenwerkingskunsten die steden, landen en continenten overstijgen. Het gebruik van sensoren om de bewegingen van performers vast te leggen en ze te integreren in een hybride menselijk-technologisch performancesysteem. Het presenteren van performances op het web op verrassende manieren en het combineren van visuele media met live podiumactie als onderdeel van een holistische dramaturgie. Deze en vele andere innovaties waren creatieve strategieën om schijnbaar "dode" mediatechnologie te omarmen en er een rijke hybride van te maken met de gevestigde live-performancevormen theater, dans en muziek. Een ademende expressie van leven die nu kan worden gezien als een geaccepteerd element van mainstream performances in de 21e eeuw.